طبیعت سرشار از شگفتی های بیکران است و این آفریده ی خداوند همیشه الهام بخش بسیاری از اختراعات و فناوری های نوین بوده است. یکی از شگفتی های آفرینش تار عنکبوت است که نُه برابر مقاوم تر از فولاد هم قطرش است. این جانور ریزه میزه از درون غده های مولد تار ، مایعی را از راه مجرای تار ریس خارج می کند که در تماس با هوا خشک می شود و به صورت تار ابریشم در می آید. این تا انواع مختلف و ویژگی های متفاوت دارد. تار هایی که خاصیت چسبندگی دارند، مخصوص طناب پیچ کردن شکار عنکبوت هستند. شگفت آور ترین نوع تار، تاری استکه
عنکبوت طلایی ماده می تند به نام تار اتصال این تار مانند یک کمند نجات از افتادن عنکبوت جلوگیری می کند. در ضمن از آن برای تنیدن چارچوب شبکه ی تارش استفاده می کند. این تار چنان استحکامی دارد که اگرحشره ای با سرعت 32 کیلومتر بر ساعت با آن برخورد کند پاره نمی شود. دانشمندان پس از تحقیقات فراوان درباره ی تار این عنکبوت ژن هایی را شناسایی کردند که در تولید تا ابریشم نقش دارند و توانستند ژن های سازنده ی این تار را از سلول های این عنکبوت استخراج کنند.
دانشمندان برای انجام این آزمایش هایشان بز را انتخاب کردند به علت اینکه مراقبت از بز ها به علت جثه کوچک شان خیلی دشوار نیست. آن ها برای این کار ابتدا سلول های تخمک بارور شده را از بدن بز های آبستن خارج کردند و سپس در آزمایشگاه در درون هر کدام از این سلول های تخمک ژن مربوط به ولد تار ابریشم عنکبوت را وارد کردند.سپس آن را به ژن های سازنده ی غدد شیرده بز افزودند. در مرحله ی پایانی ، دانشمندان دوباره سلولهای تخمک را در درون بدن بزهای ماده جاسازی کردند. سلول های تخمک در بدن بز ماده رشد کردند و تبدیل به بچه بزغاله شدند. سرانجام در سال2001 دو بزغاله ی نر که حامل ژن های عنکبوت بودند متولد شدند. حالا این بزغاله ها حامل ژن هایی بودند که غده های شیرده آنها را وادار به تولید ماده ی مولد تار عنکبوت می کردند. این دو بزغاله پس از بالغ شدن ژن های مولد تار عنکبوت خود را به بچه هایشان منتقل کردند. طولی نکشید که گله هایی از بزها حامل ژن های تارساز عنکبوت شدند.
دانشمندان ماده ی تار ساز را از شیر بز ها جدا کردند ، اما برای تقلید از مجرای تار ریس عنکبوت باید راه چاره ای می یافتند ؛ بنابراین آنها از وسیله ای سرنگ مانند استفاده کردند و ماده ی تار ساز را تحت فشار زیاد از درون این سرنگ ها مخصوص عبور دادند و به صورت تار های ظریف از سر سرنگ ها خارج کردند.
کاربرد های تار عنکبوت
دانشمندان در صدد یافتن کاربرد های مختلف برای تار عنکبوت هستند. یکی از طرح ها تولید نخ بخیه است. نخ های بخیه ی تهیه شده از تار عنکبوت بسیار ظریف تر از نخ های بخیه ی فعلی هستند و در ضمن تجزیه پذیر زیستی اند و پس از بهبود محل جراحی نیازی به کشیدن آنها نیست.همچنین تهیه ی تورهای ماهیگیری از تار عنکبوت یکی دیگر از طرح های دانشمندان است چرا که تورهای ماهیگیری فعلی از جنس نایلون هستند و پس از فرسوده شدن دور انداخته می شوند و ماهی ها در لابه لای آنها به دام می افتند و می میرند؛ بنابراین استفاده از این نوع تورها به حفظ محیط زیست کمک می کند.
استحکام, انعطاف پذیری و سبک بودن الیاف تار عنکبوت توجه بسیاری از ارتش ها را هم به خود جلب کرده است.اکنون جلیقه های ضد گلوله از جنس ماده ی کولار هستند که 7 کیلوگرم جرم دارند و کلافه کننده اند. احتمال آن که در آینده از تار عنکبوت تولیدی در ساخت یک زره پوش و جلیقه ضد گلوله استفاده شود بسیار زیاد است. به هر حال در سایه ی تلاش دانشمندان تار عنکبوت تهیه شده از شیر بز ها تاثیر مهمی در سلامت و ایمنی نسل آینده و حفظ محیط زیست خواهد داشت.
برگرفته از مجله رشد نوجوان
یاقادر یاحکیم هرچیز دراین دنیا می نگریم قدرت خدا را آنجا می بینیم.